کتاب نهج البلاغه یکی از مهم‌ترین کتاب‌های شیعیان است. از نظر میزان اهمیت و توجه پس از قرآن کریم نیز در جایگاه دوم قرار دارد. این کتاب از نظر فصاحت و بلاغت یکی از آثار سرآمد در ادبیات عربی محسوب می‌شود.
از دیگر کتاب‌های هم رده با نهج البلاغه می‌توان به صحیفه سجادیه اشاره کرد.
خطبه‌ها
بخش اول از کتاب نهج البلاغه شامل خطبه‌های حضرت علی (ع) در مسجد کوفه است. تعداد خطبه‌های موجود در این کتاب 241 عدد است.
این خطبه‌ها در خصوص خداشناسی، شناخت انسان‌ها، اجرای احکام دینی و آشنایی با آخرت است.
سید رضی برای 4 خطبه از 241 خطبه نام اختصاصی در نظر گرفته است.
اولین خطبه شقشقیه به رابطه امام با خلفای سه گانه و توصیف ویژگی‌های گروه ناکثین، قاسطین و مارقین اشاره دارد.
خطبه غراء یکی از خطبه‌های معروف امام علی است که در آن آرایه‌های بدیع بیانی فراوانی به کار رفته و در آن به موضوع معاد و جهان آخرت اشاره دارد.
خطبه متقین یا همام به درخواست یکی از اصحاب امیرالمومنین بیان شده است؛ امام در این خطبه 105 صفت پرهیزکاران را بیان می‌کند.
آخرین خطبه اشباح یکی از خطبه‌های امیرالمومنین است که در آن درباره صفات خداوند متعال، هدف خلقت موجودات و توصیف عوالم دیگر صحبت می‌شود.
موضوع بخش دوم کتاب نهج البلاغه
بخش دوم کتاب نهج البلاغه به نام‌های امام علی (ع) اختصاص دارد که شامل 79 نامه است.
از نامه‌های معروف این بخش می‌توان به نامه به امام حسن (ع)، نامه فرمان مالک اشتر یا همان عهدنامه مالک اشتر و نامه به عثمان بن حنیف اشاره کرد. امام علی در نامه به عثمان بن حنیف که از کارگزاران وی در بصره بود، او را دعوت به ساده‌زیستی و رعایت تقوا می‌کند و تاکید دارد که امیران حکومت علوی باید از اسراف بپرهیزند.
فرمان مالک اشتر یکی از مهم‌ترین نامه‌های حکومتی است که سیره سیاسی امام علی و نحوه برخورد او با مردم را نشان می‌دهد. نامه به امام حسن مجتبی یکی از طولانی‌ترین نامه‌های کتاب نهج‌البلاغه است که در آن توصیه به ایمان، تقوا است. گفتنی است بیشتر نامه‌های امیرالمومنین خطاب به کارگزاران ایشان نوشته شده است.
قسمت سوم نهج البلاغه به کلمات قصار اختصاص دارد و در آن بیش از 480 پند کوتاه و سخنان لطیف و حکمت‌آمیز وجود دارد.
ترجمه
نهج البلاغه به 16 زبان مختلف ترجمه شده است. به علاوه شرح‌ها و تفسیرهای زیادی از این کتاب وجود دارد که در بین آن‌ها می‌توان به کتاب سیری در نهج البلاغه اثر شهید مرتضی مطهری و ترجمه و تفسیر نهج البلاغه نوشته محمد تقی جعفری اشاره نمود.
نظرات کاربران